«Τι θα ψηφίσεις;»: «Σύριζα ή Καμμένο», ήταν η πιο συχνή απάντηση στο ερώτημα, πριν της τελευταίες εκλογές. Η κρίση έφερε κοντά τους δύο πολιτικούς πόλους τόσο σε κυβερνητικό επίπεδο (συγκυβέρνηση), όσο και σε… αντικυβερνητικό (στις πλατείες). Ο λαός ψήφισε πάνω στο δίπολο «μνημόνιο – αντιμνημόνιο», στηρίζοντας την δημιουργία ενός νέου πολιτικού τοπίου, έχοντας ως αφετηρία το κίνημα των πλατειών, στο οποίο ο διαχωρισμός κοινωνίας-ελίτ ήταν για πρώτη φορά ξεκάθαρος. Το σύνολο του λαού, αριστεροί και δεξιοί, συναντιόταν στο Σύνταγμα, την ώρα που οι ελίτ, αριστερές και δεξιές, τον σνόμπαραν. Το Σύνταγμα διαπέρασε οριζόντια όλους τους πολιτικούς χώρους, δημιουργώντας αντιπαραθέσεις που οι συνήθεις διαχωρισμοί δεν μπορούσαν να ερμηνεύσουν.
To «αντιμνημόνιο» μπορεί να ερμηνευθεί ποικιλοτρόπως. Μια πρώτη ανάγνωση δείχνει μια «απολίτικη» αγανάκτηση εναντίον του μνημονίου, ως μόνου ορατού αίτιου της κρίσης. Η κοινωνία τα βάζει με την Μέρκελ και τον Τζέφρυ, διότι αδυνατεί (ή δεν θέλει) να δει τα πραγματικά αίτια της κρίσης. Μια δεύτερη ανάγνωση, όμως, φανερώνει πως το «αντιμνημόνιο» αποτελεί έναν συμβολικό στόχο, στον οποίο συμπυκνώνεται η επιθυμία υπέρβασης ολόκληρου του πολιτικού συστήματος της μεταπολίτευσης. Γι’ αυτό και τα αιτήματα του Συντάγματος, πάνω και κάτω, ήταν πρώτα και κύρια πολιτειακά. Μπροστά στο καθολικό αίτημα εκδημοκρατισμού της κοινωνίας και του πολιτικού συστήματος, η Δεξιά του ρεαλισμού και της Ανάπτυξης έχει να αντιτάξει απλώς μία καλύτερη… διαχείριση, ενώ η Αριστερά της Δημοκρατίας και της Προόδου έχει να αντιτάξει … προσλήψεις στο Δημόσιο. Τα αιτήματα της κοινωνίας δεν μπορούν πλέον να καλυφθούν από το υπάρχον πολιτικό προσωπικό.
Το καθεστώς έπιασε το μήνυμα των εκλογών πολύ περισσότερο απ’ ότι το έπιασαν … οι νικητές τους. Για να αντιστραφεί το κλίμα και να επιστρέψει η κοινωνία στην απάθεια θα πρέπει να επανέλθουν οι παλαιοί διαχωρισμοί. Πρέπει να πολωθεί το κλίμα σε μία κατεύθυνση «αριστερά-δεξιά», να διχαστεί η κοινωνία, να απομακρυνθούν και πάλι οι δύο «πλατείες» που στο Σύνταγμα έφτασαν να απέχουν μόλις λίγα σκαλοπάτια. «Το δίπολο τώρα είναι αριστερά-δεξιά» παραδέχονται οι εκπρόσωποι του… «παλιού κόσμου», ξέροντας ότι στο πραγματικό δίπολο που θέτει η κοινωνία οι ίδιοι είναι στην πλευρά των ηττημένων… Τα εργαλεία για την ολική επαναφορά της Μεταπολίτευσης είναι γνωστά. Κινδυνολογία και εκφοβισμός. Σε συνθήκες φόβου και χάους το σύστημα μπορεί να ελπίζει ότι θα διατηρηθεί αλώβητο – ίσως και να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο. Η άνοδος της Χρυσής Αυγής είναι ένα πολύτιμο όπλο σε αυτή την κατεύθυνση. Ο Σαμαράς διακηρύσσει σε όλους τους τόνους τη δημιουργία μιας «φιλοευρωπαϊκής κεντροδεξιάς» απέναντι στην «Αριστερά της δραχμής». Εάν επικρατήσει το κλίμα πόλωσης που καλλιεργείται, η αριστερά έχει δύο επιλογές: ή θα γίνει ένα νέο Πασόκ ή θα χάσει. Σε ένα τέτοιο κλίμα, ο μόνος νικητής θα είναι το Πασόκ. Όχι σαν κόμμα αλλά σαν σύστημα. Tο μεταπολιτευτικό πολιτικό σύστημα θα επιβιώσει, μεταλλασσόμενο σε κάποιο νέο «κεντροδεξιό» ή «κεντροαριστερό» κυβερνητικό σχήμα. Τα αιτήματα και το πνεύμα του Συντάγματος θα σβήσουν, με μόνο αντάλλαγμα κάποιο μικρότερο ή μεγαλύτερο «λίφτιγκ» του μνημονίου. 
To «αντιμνημόνιο» μπορεί να ερμηνευθεί ποικιλοτρόπως. Μια πρώτη ανάγνωση δείχνει μια «απολίτικη» αγανάκτηση εναντίον του μνημονίου, ως μόνου ορατού αίτιου της κρίσης. Η κοινωνία τα βάζει με την Μέρκελ και τον Τζέφρυ, διότι αδυνατεί (ή δεν θέλει) να δει τα πραγματικά αίτια της κρίσης. Μια δεύτερη ανάγνωση, όμως, φανερώνει πως το «αντιμνημόνιο» αποτελεί έναν συμβολικό στόχο, στον οποίο συμπυκνώνεται η επιθυμία υπέρβασης ολόκληρου του πολιτικού συστήματος της μεταπολίτευσης. Γι’ αυτό και τα αιτήματα του Συντάγματος, πάνω και κάτω, ήταν πρώτα και κύρια πολιτειακά. Μπροστά στο καθολικό αίτημα εκδημοκρατισμού της κοινωνίας και του πολιτικού συστήματος, η Δεξιά του ρεαλισμού και της Ανάπτυξης έχει να αντιτάξει απλώς μία καλύτερη… διαχείριση, ενώ η Αριστερά της Δημοκρατίας και της Προόδου έχει να αντιτάξει … προσλήψεις στο Δημόσιο. Τα αιτήματα της κοινωνίας δεν μπορούν πλέον να καλυφθούν από το υπάρχον πολιτικό προσωπικό.
Το καθεστώς έπιασε το μήνυμα των εκλογών πολύ περισσότερο απ’ ότι το έπιασαν … οι νικητές τους. Για να αντιστραφεί το κλίμα και να επιστρέψει η κοινωνία στην απάθεια θα πρέπει να επανέλθουν οι παλαιοί διαχωρισμοί. Πρέπει να πολωθεί το κλίμα σε μία κατεύθυνση «αριστερά-δεξιά», να διχαστεί η κοινωνία, να απομακρυνθούν και πάλι οι δύο «πλατείες» που στο Σύνταγμα έφτασαν να απέχουν μόλις λίγα σκαλοπάτια. «Το δίπολο τώρα είναι αριστερά-δεξιά» παραδέχονται οι εκπρόσωποι του… «παλιού κόσμου», ξέροντας ότι στο πραγματικό δίπολο που θέτει η κοινωνία οι ίδιοι είναι στην πλευρά των ηττημένων… Τα εργαλεία για την ολική επαναφορά της Μεταπολίτευσης είναι γνωστά. Κινδυνολογία και εκφοβισμός. Σε συνθήκες φόβου και χάους το σύστημα μπορεί να ελπίζει ότι θα διατηρηθεί αλώβητο – ίσως και να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο. Η άνοδος της Χρυσής Αυγής είναι ένα πολύτιμο όπλο σε αυτή την κατεύθυνση. Ο Σαμαράς διακηρύσσει σε όλους τους τόνους τη δημιουργία μιας «φιλοευρωπαϊκής κεντροδεξιάς» απέναντι στην «Αριστερά της δραχμής». Εάν επικρατήσει το κλίμα πόλωσης που καλλιεργείται, η αριστερά έχει δύο επιλογές: ή θα γίνει ένα νέο Πασόκ ή θα χάσει. Σε ένα τέτοιο κλίμα, ο μόνος νικητής θα είναι το Πασόκ. Όχι σαν κόμμα αλλά σαν σύστημα. Tο μεταπολιτευτικό πολιτικό σύστημα θα επιβιώσει, μεταλλασσόμενο σε κάποιο νέο «κεντροδεξιό» ή «κεντροαριστερό» κυβερνητικό σχήμα. Τα αιτήματα και το πνεύμα του Συντάγματος θα σβήσουν, με μόνο αντάλλαγμα κάποιο μικρότερο ή μεγαλύτερο «λίφτιγκ» του μνημονίου.
Και η Αριστερά; Δυστυχώς «σήκωσε το γάντι» και έσπευσε να πλειοδοτήσει σε αριστεροδεξιό βερμπαλισμό. Για το μεγαλύτερο κομμάτι της Αριστεράς, βλέπετε, ο πολιτικός λόγος και η τακτική καθορίζεται κατά κύριο λόγο από το εθνικό ζήτημα. Αυτό καθορίζει συμμαχίες και αντιλήψεις και όχι η όποια ταξική αναφορά ή πολιτική ιδεολογία. Την στιγμή που ανένταχτοι αριστεροί έρχονταν σε επαφή και συνεννόηση με την «αντίπερα όχθη» στο Σύνταγμα, οι ηγεσίες και τα κομματικά στελέχη της Αριστεράς παθαίνουν ναυτία στην θέα και μόνο της ελληνικής σημαίας και ανακατεύονται με οποιαδήποτε αναφορά σε πατρίδα, έθνος ή… κατοχή. Η πλειοψηφία των Ελλήνων, ιδίως των λαϊκών στρωμάτων, αντιμετωπίζονται στην καλύτερη περίπτωση με αμηχανία και στην χειρότερη με ελιτισμό και αντιπάθεια. Από την άλλη, συναναστρέφονται και υποδέχονται μετά βαΐων και κλάδων λογής λογής Πασόκους και ατσαλώνουν την ταξική τους συνείδηση με κάθε είδους νεοφιλελεύθερους Τατσόπουλους και Ρεπούσηδες, ως «αποτροπαϊκά τοτέμ» έναντι του «εθνικού μικροβίου». Οι ελίτ της αριστεράς φαίνονται ανίκανες να κάνουν την υπέρβαση. Μπροστά στο ενδεχόμενο να ανοιχτούν στην κοινωνία και τις αντιφάσεις της, προτίμησαν την ενσωμάτωση (Σύριζα) ή την… κατάψυξη (ΚΚΕ, Ανταρσύα). Αυτό δεν δείχνει μόνο την ανεπάρκειά τους, αλλά και την ταύτισή τους με το καθεστώς που καταρρέει. Δεν μπορούν να υπερβούν το «σύστημα», διότι πολύ απλά είναι μέρος του. Πίσω από την αντίδραση στην ελληνική σημαία κρύβεται η απόσταση από την ίδια την κοινωνία. Ο Βαλλιανάτος, τουλάχιστον, υπήρξε ειλικρινής ως προς το πραγματικό πολιτικό στίγμα της σύγχρονης προοδευτικής διανόησης.
Για τους δεξιούς τα πράγματα είναι απλά: Αν φοβηθούν ότι «οι κομμουνιστές θα τους πάρουν το σπίτι», τότε θα τους το πάρουν οι… καπιταλιστές.
Για τους αριστερούς τα πράγματα είναι εξίσου απλά: Ή θα κάνουν άνοιγμα στην… «πάνω πλατεία», οπότε θα συναντηθούν με την υπόλοιπη κοινωνία, ή θα κάνουν άνοιγμα στο Πασόκ, οπότε θα ενσωματωθούν στο σύστημα. Εκτός κι αν προτιμήσουν την απομόνωση. Ως γνωστόν, όμως, «η Φύση απεχθάνεται το κενό».
Για τους αριστερούς τα πράγματα είναι εξίσου απλά: Ή θα κάνουν άνοιγμα στην… «πάνω πλατεία», οπότε θα συναντηθούν με την υπόλοιπη κοινωνία, ή θα κάνουν άνοιγμα στο Πασόκ, οπότε θα ενσωματωθούν στο σύστημα. Εκτός κι αν προτιμήσουν την απομόνωση. Ως γνωστόν, όμως, «η Φύση απεχθάνεται το κενό».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου