ξύλα πέτρες και τσαλιά καμμένα, ήτοι σκίτσα, σκέψεις και σχόλια του Νικόλα

29 Μαΐ 2011

Αγανακτείστε ελεύθερα, κάνει καλό!

Ε, λοιπόν, έγινε! Ο λαός της φράπας (και της φάπας) σηκώθηκε από τον καναπέ. Τίποτε περισσότερο και τίποτε λιγότερο.

Προς το παρόν.

Δεν είναι η πρώτη φορά – ξανάγινε στις πρώτες γενικές απεργίες, μετά το μνημόνιο, μέχρι τον περασμένο Μάιο, οπότε και η δολοφονία των υπαλλήλων της Μαρφίν, τα δακρυγόνα και το ξύλο, τα μπάχαλα και οι μολότοφ έκαναν πάλι τη δουλειά τους. Ο φετινός Μάιος, όμως, είναι διαφορετικός – δεν πατάει στη γνωστή συνταγή που αποτυγχάνει κάθε τρεις και λίγο, εδώ και τρεις δεκαετίες. «Ξυπνήσαμε», είπαν οι πρωτεργάτες και δώσανε το σύνθημα. «Κάλλιο αργά παρά ποτέ», είπαν πολλοί και έσπευσαν να γεμίσουν την πλατεία. «Απολίτικο, αλλά ενδιαφέρον», είπαν κάποιοι άλλοι, και έσπευσαν να φορέσουν τη στολή του πολιτικού επιστήμονα και να ψυχαναλύσουν το πόπολο. «Χουλιγκάνοι και φεησμπουκάδες», είπαν κάποιοι ινστρούχτορες και έσπευσαν... στον καναπέ. Λίγο παράδοξο μου φαίνεται: να σηκώνεται ο λαός από τον καναπέ, και –σαν απάντηση– να κάθεται στον καναπέ η ναρκισσιστικά αυτοανακηρυχθείσα... πρωτοπορία!

Η φετινή αποκαναπεδίαση είναι ειρηνική και ακομμάτιστη. Μαζική και διαρκής. Και εκεί έγκειται η επιτυχία της. Ο ελληνικός λαός, ένα χρόνο τώρα, συλλογικοποιείται και πολιτικοποιείται. Και αυτό είναι το σημαντικότερο και πλέον ελπιδοφόρο γεγονός, ασχέτως των πολιτικών εξελίξεων. Ανεξαρτήτως αποτελέσματος, η πρωτοβουλία αυτή έχει ήδη επιτύχει: ο λαός ξαναγίνεται λαός. Και αποφάσισε να διαδηλώσει με τον τρόπο που θεωρεί αυτός σωστό: χωρίς κομματικά λάβαρα, χωρίς γηπεδικούς διαχωρισμούς «οι αποδώ και οι αποκεί» και χωρίς βία.

Οι Έλληνες δεν ψάχνουν, πλέον, αυτά που τους χωρίζουν, αλλά αυτά που τους ενώνουν. Στέκουν κριτικά απέναντι σε κόμματα και ιδεολογίες και αναζητούν ένα νέο όραμα, μια νέα πρόταση. Πρόταση που να συνθέτει όλες τις μικρές επιμέρους αλήθειες, που κρατούσαν ως τώρα εργολαβικά τα διάφορα μαγαζάκια: αληθινή και άμεση δημοκρατία, κοινωνική δικαιοσύνη, αντίσταση στην υποτέλεια τραπεζών, πολυεθνικών και λοιπών επικυριάρχων, εθνική ανεξαρτησία, αλληλεγγύη και αξιοπρέπεια. Ένα όραμα συνθετικό, που έρχεται από το μέλλον.

Και στις πλάτες αυτού του κόσμου που έρχεται από το μέλλον, έχουμε τα ρετάλια του παρελθόντος να κάνουν αυτό που πάντα ήξεραν να κάνουν: μία τρύπα στο νερό. Η Αριστερά, συνεπής στην μακρά και αγωνιστική πορεία εκτός ελληνικής πραγματικότητας που έχει διαγράψει, ασχολείται με τα –κατ’αυτήν– σοβαρά ζητήματα των ημερών: την ανάγκη απουσίας ελληνικών σημαιών σε ένα ελληνικό λαϊκό κίνημα (αντίφαση την οποία δεν αντιλαμβάνεται, λόγω των πολλαπλών ιδεολογικών εγκεφαλικών που έχει υποστεί), την αισθητική φύση των συνθημάτων («γηπεδικά» όπως τα χαρακτηρίζουν οι φιλόλογοι της πολιτικής ορθότητας), τις ενδυματολογικές επιλογές του κόσμου (καθώς το αριστερίστικο λάιφ στάιλ προβλέπει ειδικό ντρεσκόουντ για τις διαδηλώσεις), το διαιτολόγιο του κινήματος («διαδήλωση με μπύρες και σουβλάκια» κοροϊδεύουν οι ούλτρα-επαναστάτες, που εδώ και τριάντα χρόνια κάνουν συνεχώς διαδηλώσεις με μπύρες και σουβλάκια) κ.λπ., κ.λπ., κ.λπ. Ορισμένοι εξ’ αυτών έφτασαν να χωρίσουν την πλατεία στα δύο: επάνω, στον δρόμο, οι χουλιγκάνοι, φασίστες, απολιτίκ γηπεδόβιοι και κάτω, στη συνέλευση, οι δημοκράτες, προοδευτικοί, συνειδητοποιημένοι. Απ’ ότι φαίνεται, για κάποιους, η ύπαρξη κάποιου ανεγκέφαλου, φασίστα, χειραγωγούμενου «άλλου» είναι απαραίτητο –ίσως και το μοναδικό– στοιχείο πολιτικού αυτοπροσδιορισμού...

Αν η Αριστερά θεωρεί πως ο «απολίτικος λαουτζίκος» συνιστά «υποκείμενο προς αξιοποίηση», η Δεξιά θεωρεί πως ο «απολίτικος λαουτζίκος»... είναι εξ’ ορισμού δεξιός! Ίσως επειδή η Δεξιά έχει χάσει από καιρό κάθε επαφή με την πολιτική και την ιδεολογία, νομίζει πως κάθε πολίτης που διαδηλώνει χωρίς κομματική ταυτότητα είναι... δικός της. Πως μία διαδήλωση με ελληνικές σημαίες συνιστά νομιμοποίηση της μισανθρωπίας των Χρυσαυγιτών ή... γκάλοπ υπέρ του Σαμαρά!

Όλες οι ιδεολογικές, πολιτικές ή απλώς... πνευματικές αναπηρίες που συσσώρευσε η μεταπολίτευση στην πολιτική και πνευματική ελίτ της χώρας, βγαίνουν τώρα στο φως. Φαίνεται στην αμηχανία που επιδεικνύουν απέναντι στη μαζική και ειρηνική αυτή κινητοποίηση. Βλέπεις, χρόνια τώρα, όλοι καταδίκαζαν και κατηγορούσαν τον καναπέ, αλλά –κατά πώς φαίνεται– η κατάσταση αυτή τους βόλευε. Φώναζαν να σηκωθεί ο λαός από τον καναπέ αλλά κατά βάθος το απεύχονταν. Γιατί; Γιατί τώρα που ο λαός σηκώθηκε, αποδεικνύεται η χρεοκοπία όλων αυτών των ρεταλιών της μεταπολίτευσης. Φαίνεται ξεκάθαρα η γύμνια τους. Γι’ αυτό και όλη αυτή η απαξίωση, ο σκεπτικισμός, οι γραφικές προσπάθειες καπελώματος, ως και η ανοιχτή αντίθεση. Το «ξύπνημα» του ελληνικού λαού καθιστά όλα τα κόμματα, τα μαγαζιά και τα παραμάγαζα δεινόσαυρους. Απολιθώματα του χθες, που αδυνατούν να κατανοήσουν πως η ελληνική κοινωνία μπαίνει σε μια νέα ιστορική περίοδο, στην οποία οι ίδιοι δεν έχουν θέση...

Δεν ξέρω που θα οδηγήσει και τι μορφή θα πάρει αυτή η νέα περίοδος. Το μόνο που ξέρω είναι ότι δημιουργείται μια νέα κοινωνία και είναι στο χέρι μας να γίνει καλύτερη από την τωρινή.

Το νέο γεννιέται.

Ας είμαστε εκεί.

25 Μαΐ 2011

Όψεις νεοφιλελευθερισμού στην μεταμοντέρνα Ελλάδα

Σταχυολόγηση από τον καθεστωτικό τύπο

Έχω βαρεθεί να ακούω διαρκώς τον κάθε αφελή να εκστομίζει άρες-κατάρες εναντίον των Μ.Μ.Ε. Η κριτική (υστερική και αφοριστική) είναι άδικη. Εγώ λαμβάνω την πληρέστερη και συνοπτικότερη ενημέρωση, χωρίς κόπο και ψάξιμο. Τρεις σελίδες από την Καθημερινή, μια φορά την εβδομάδα, και έχεις απλά και συνοπτικά όλη τη κυβερνητική πολιτική, τις επιδιώξεις του Τζέφρυ και των Τραπεζών, της Τρόικας και του ΔΝΤ. Όλο το δωσιλογικό κατεστημένο σε πέντε αράδες, με απλά ελληνικά, για να μην έχει κανείς αμφιβολίες.

Ενδεικτικά, από την τελευταία κυριακάτικη Καθημερινή:

Σκληρά διλήμματα

Ο Αλέξης Παπαχελάς προτείνει να ξεπουληθεί η χώρα, προκειμένου να μην ξεπουληθεί η χώρα:

Η τραγωδία των Ελλήνων πολιτικών ηγετών είναι πως δεν αντιλαμβάνονται ότι δεν υπάρχει μαγική λύση στο πρόβλημά τους. Όσο δειλιάζεις να απολύσεις 10.000 υπαλλήλους στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, τόσο πιο σίγουρο κάνεις ότι θα αναγκασθείς σε λίγους μήνες να απολύσεις 100.000.

Ανάγκη λαϊκού ηγέτη

Ο Κώστας Iορδανίδης περιγράφει την φασίζουσα δομή των σύγχρονων δημοκρατιών και προτείνει το ιδανικό προφίλ ενός νέου δικτάτορα:

Εγείρεται το ερώτημα, κατά συνέπεια, εάν σε μια χώρα, όπου ισχύει το αντιπροσωπευτικό σύστημα διακυβερνήσεως, μπορεί να εφαρμοσθούν ριζοσπαστικές αλλαγές. Πρόκειται φυσικά για ψευδεπίγραφο δίλημμα, διότι δεν υπάρχει πρόταση -ακόμη και η πιο ολέθρια για τα συμφέροντα των πολιτών- σε μια κοινοβουλευτική δημοκρατία που να μην γίνεται αποδεκτή, εάν υπάρχει ηγέτης να την διοχετεύσει στις «μάζες» καταλλήλως. […] Διέφυγε της προσοχής των «εκσυγχρονιστών» της κυβερνήσεως του κ. Παπανδρέου ότι οι μεγαλύτεροι ηγέτες της Δύσης, δεν ήταν ούτε σοσιαλιστές ούτε συντηρητικοί - με την τρέχουσα σημασία της λέξεως. Ήταν ριζοσπάστες λαϊκιστές. […] Αυτό που στην παρούσα φάση έχει ανάγκη η Ελλάς είναι λαϊκό ηγέτη, με την παραδοσιακή σημασία της λέξεως, που θα δημιουργήσει στους πολίτες την επιθυμία να αγωνισθούν.

Ο κλαυθμός για το Δημόσιο

Ο Πάσχος Mανδραβέλης, ως συνήθως, αναλαμβάνει να εκλαϊκεύσει, με έξυπνα τσιτάτα και ατάκες, τις απαιτήσεις του ΔΝΤ:

Με τις ιδιωτικοποιήσεις δεν πρόκειται να χαθούν θέσεις εργασίας. Θα χαθούν θέσεις πληρωμένης αεργίας.

Ηγεσίες σε αδιέξοδο

Ο Στέφανος Μάνος, όπως πάντα, αποφασίζει και ανακοινώνει την κυβερνητική πολιτική του επόμενου διαστήματος. Αυτή τη σαιζόν η συνταγή περιλαμβάνει κυβέρνηση (αντ)εθνικής συνεννόησης, ώστε να εφαρμοστεί το νέο μνημόνιο:

Στην ερώτηση για τον βασικότερο υπεύθυνο για το έλλειμμα και το δημόσιο χρέος, μόλις 2% απαντά «τα δάνεια και ο υπερδανεισμός». Η σωστή και απλή απάντηση ότι «ξοδεύουμε περισσότερα από όσα βγάζουμε» δεν αναφέρεται καν! […] Είμαστε σε πραγματικό αδιέξοδο που ελπίζω να κατανοήσουν όσοι διατηρούν καθαρό μυαλό στο ΠΑΣΟΚ και τη Ν.Δ. και να δράσουν αναλόγως.

Oι προτάσεις Mάνου

Ο Χρήστος Γιανναράς αναλαμβάνει το φιλολογικό επίχρησμα, ώστε να πιάσει και το πιο απαιτητικό, φιλολογικά, κοινό (Μανδραβέλης από την ανάποδη):

Δεκαετίες τώρα ο κ. Mάνος καταθέτει σταθερά ένα πολιτικό λόγο εκπληκτικής (για τα δεδομένα του ελλαδικού σκηνικού) συνέπειας σε στόχους ορθολογικού νοικοκυρέματος του κράτους. Έχει το χάρισμα να λύνει προβλήματα, είναι προικισμένος με την πολιτική ευφυΐα της τετράγωνης λογικής. […] H επιβίωση ανεξάρτητου ελλαδικού κράτους μετράει μέρες, το ίδιο και το όποιο υπόλειμμα έννομης τάξης. H εφαρμογή των προτάσεων Mάνου είναι κατεπειγόντως επιτακτική.

14 Μαΐ 2011

σκατά στα μούτρα μας


Φόβος και παράνοια στις φαβέλες της Αθήνας

Ένα χρόνο πριν, στις 5 Μαίου, τρεις άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στο υποκατάστημα της Μαρφίν στη Σταδίου. Ποιος έφταιγε; Οι εύκολοι στόχοι προφανείς: Οι δολοφόνοι με τις μολότοφ, η αστυνομία που ήταν απούσα, ο Βγενόπουλος που δεν φρόντισε την πυρασφάλεια και τούτο και κείνο. Φταίνε όλοι αυτοί; Ναι. Φταίνε μόνο αυτοί; Όχι. Και ποιος άλλος φταίει; Και κάπου εκεί το πράγμα ζορίζει. Εκεί θα βρούμε ένα ολόκληρο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας που δέχθηκε τη μολότοφ σα παιχνίδι του κάθε δεκατριάχρονου και μετέτρεψε τα μπάχαλα σε θέαμα λαϊκής κατανάλωσης. Διαμορφώθηκε ένα νοσηρό κλίμα που έδωσε την ηθική νομιμοποίηση σε δυο-τρεις, πέντε ψυχανώμαλους, που νομίζουν ότι κοινωνία και αλληλεγγύη σημαίνει να μισείς τον γείτονά σου, να πάνε και να κάψουν τρεις ανθρώπους ζωντανούς.

Έναν χρόνο μετά, η κυβέρνηση συνεχίζει να ρίχνει λάδι στη φωτιά. Η δολοφονική μανία των ΜΑΤ δεν απέδωσε τα αναμενόμενα – δεν είχε την απάντηση που θα ήθελε. Αυτή τη φορά, όμως, το χάος ήρθε από αλλού.

Ο κύκλος του αίματος συνεχίστηκε, αυτή τη φορά στις φαβέλες του κέντρου. Στις συνοικίες εκείνες που επελέγησαν να δεχθούν το κοινωνικό κόστος του μεταναστευτικού προβλήματος. Και πάλι οι υπεύθυνοι είναι προφανείς. Οι κυβερνήσεις των τελευταίων ετών αποδέχθηκαν πρόθυμα τον ρόλο που επιφύλαξαν οι επικυρίαρχοι για την Ελλάδα του Μολ, του Μέγκα και της Τζούλιας: ανθρώπινη χωματερή, στο επίκεντρο των διεθνών μεταναστευτικών ρευμάτων. Αποθήκη ψυχών για την στοίβαξη των συνεπειών της Αποικιοκρατίας, της διεθνούς εκμετάλλευσης, της παγκοσμιοποίησης, της «ελεύθερης μετακίνησης κεφαλαίων, προϊόντων και ανθρώπων», του «πόλεμου των πολιτισμών» ανάμεσα στη Δύση και το φονταμενταλιστικό Ισλάμ. Οι ελίτ της χώρας (μαζί με κάποιους αφελείς) έσπευσαν να δεχθούν αδιαμαρτύρητα το νέο ρόλο της Ελλάδας. Επέλεξαν τους χώρους και τις συνοικίες που θα στοιβάξουν την ανθρώπινη εξαθλίωση και το μίσος, έσπευσαν να επωφεληθούν πρώτες από την κατάρρευση των εργασιακών κεκτημένων, χειροκρότησαν πρώτες την διάλυση της κοινωνικής συνοχής του ελληνικού λαού.

Και πάλι, οι υπεύθυνοι δεν είναι μόνο αυτοί. Και πάλι ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας κοίταζε επιδεικτικά το δέντρο και όχι το δάσος. Και πάλι διαμορφώθηκε ένα νοσηρό κλίμα που έδωσε την ηθική νομιμοποίηση σε δυο-τρεις, πέντε ψυχανώμαλους, που συγχέουν τον πατριωτισμό με τα ιδρωμένα και γεροδεμένα αγόρια των χολλυγουντιανών υπερπαραγωγών, να αρχίσουν τα κυνηγητά, τα μαχαιρώματα, το αίμα.

Ναι, σε όλες τις περιπτώσεις ο ελληνικός λαός είναι το θύμα – αυτός αιμορραγεί διαρκώς στο κέντρο, πότε από την κρατική καταστολή, πότε από τις οργανωμένες συμμορίες, πότε από τους αυτόκλητους σωτήρες, πότε από τον κάθε πεινασμένο ή σταυροφόρο του Ισλάμ. Η αναγνώριση αυτή, όπως και η απόδοση των ευθυνών, είναι απαραίτητη, αλλά όχι επαρκής.

Ας μην μακρηγορώ. Ο ελληνικός λαός πρέπει να ξαναγίνει λαός. Και όποιος νομίζει ότι κατέχει την αλήθεια – αυτός και άλλοι πέντε – να κάτσει να την ξανασκεφτεί. Τίποτε περισσότερο και τίποτε λιγότερο. Αλλιώς οι τελευταίες μέρες μας δείχνουν που πάει το πράγμα: Σε έναν πόλεμο όλων εναντίον όλων. Μια ανθρωποσφαγή που θα μας περιλάβει όλους – όλους, εκτός από αυτούς που πρέπει. Αυτοί είναι για άλλη μια φορά στο απυρόβλητο: κοιτάνε από μακρυά μια χώρα να καταστρέφεται. Δεν αρκεί, λοιπόν, να βρίζουμε την κυβέρνηση και το σύστημα και τους μπατσοιμουνιά. Δεν αρκεί η κριτική – χρειάζεται και αυτοκριτική. Ζόρικο πράγμα, αλλά απαραίτητο.

Κοινωνία, λαός, πατρίδα, ελευθερία, αγώνας . . . Έχουμε αρκετές έννοιες που πρέπει να ξεκαθαρίσουμε και να επαναπροσδιορίσουμε. Και πολύ λίγο χρόνο. Εμπρός.

Στον πόλεμο που μας στήσανε πρέπει να αρνηθούμε να πάρουμε μέρος.

Την ζούγκλα διαδέχεται η έρημος.


9 Μαΐ 2011

ένα ασύληπτο κορόιδο


εφημερίδα Ρήξη, τ.74, Μάιος 2011

8 Μαΐ 2011

Ήρωες και άνθρωποι


«Μπήκαν στην Αθήνα μας μια Κυριακή κι έστησαν αμέσως την πολεμική τους σημαία σ' έναν ψηλό κοντό, πάνω στα αθάνατα μάρμαρα της Ακρόπολης. Άπειρα μάτια ελληνικά εδάκρυσαν το πρωινό εκείνο, βλέποντας το σύμβολο των Ούννων να λερώνει το μοναδικό μνημείο του πολιτισμού και της λευτεριάς, τον Παρθενώνα. Έτσι εδάκρυσαν και τα δικά μου.»
Με αυτά τα λόγια ξεκινούσε την αφήγησή του ο Λάκης Σάντας, περιγράφοντας την πρώτη μέρα που οι Γερμανοί μπήκαν στην Αθήνα του. Αλήθεια, πόσοι Αθηναίοι θεωρούμε την Αθήνα «Αθήνα μας»; Ίσως αυτό το μας να έσπρωξε τον δεκαεννιάχρονο τότε Σάντα στην αποκοτιά: να κατεβάσει την σημαία του Γερμανού κατακτητή από τον ιστό. Την ίδια αποκοτιά που τόλμησε το 1956 ο δεκαπεντάχρονος Ευαγόρας Παλληκαρίδης, κατεβάζοντας και σκίζοντας τη σημαία του Άγγλου κατακτητή στο σχολείο του, κατά τους εορτασμούς στέψης της βασίλισσας Ελισάβετ. Την ίδια αποκοτιά που τόλμησε, μισό αιώνα μετά, ο Σολωμός Σολωμού.


Και στις τρεις περιπτώσεις η σκέψη ήταν απλή. Ο Σάντας εξηγεί: «Ήταν πολύ απλό μα και πολύ Μεγάλο. Μια σημαία σήκωσε στις 25 Μαρτίου 1821 ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, μια σημαία θα κατεβάζαμε και μεις στις 31 Μαΐου 1941. Συμβολικό το πρώτο, συμβολικό και το δεύτερο. Μια φούχτα άνθρωποι τότε απειλούσαν την Πανίσχυρη Τουρκική Αυτοκρατορία. Δυο παιδιά εμείς, θα προσβάλλαμε το φοβερό τότε Γ΄ Ράιχ.» Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν χωράει πολλή σκέψη και ανάλυση. Με αυτές τις απλές σκέψεις ο Λάκης Σάντας και ο Μανώλης Γλέζος πέρασαν στην ιστορία.


Αυτές τις μέρες ο Λάκης Σάντας έφυγε από την ζωή, κάνοντας πολλούς να αναπολήσουν μια εποχή που έβγαζε πραγματικούς ήρωες. Την ίδια στιγμή έφυγε από την ζωή και ο Θανάσης Βέγγος, κάνοντας πολλούς να αναπολήσουν μια εποχή που έβγαζε πραγματικούς ανθρώπους. Ίσως η συγκυρία να απαντάει σε κάποια ερωτήματα. Ίσως ο παλιός αγωνιστής και ο κωμικός ηθοποιός να μην είναι τόσο άσχετοι μεταξύ τους.


Δεν ξέρω αν είχαν συναντηθεί ποτέ οι δυο τους, ο Βέγγος με τον Σάντα. Η συνάντησή τους θα θύμιζε ένα αντίστοιχο περιστατικό από το θέατρο σκιών. Είναι η στιγμή – από την παράσταση Ο Μέγας Αλέξανδρος και το καταραμένο φίδι – που ο απλός λαϊκός άνθρωπος, ο Καραγκιόζης, συναντά για πρώτη φορά τον ήρωα, τον Μέγα Αλέξανδρο. Παραξενεμένος από το εντυπωσιακό παρουσιαστικό, τον ερωτά: «Ποιος είσαι εσύ;» για να πάρει την απάντηση του ήρωα: «Μα δεν με αναγνωρίζεις; Εχουμε συναντηθεί πολλές φορές. Εγώ είμαι … εσύ». Ο Καραγκιόζης κάνει πώς δεν καταλαβαίνει, αλλά οι θεατές από κάτω έχουν καταλάβει πολλά…


εφ. Ρήξη, τ.74, Μάιος 2011

3 Μαΐ 2011

μνημόσυνο

σε μια τέτοια κοινωνία...


βγαίνουν τέτοιοι άνθρωποι...


που κάνουν τέτοια πράγματα...


άλλες εποχές, άλλη πάστα ανθρώπων...
φεύγουν ένας-ένας
και μεις μένουμε με τους Κανάκηδες και τους Μουζουράκηδες...